วิทยาศาสตร์เบื้องหลังเครื่องดื่มที่ช่วยเสริมสมรรถนะสำหรับนักกีฬา The Science Behind Performance-Enhancing Beverages for Athletes

วิทยาศาสตร์เบื้องหลังเครื่องดื่มที่ช่วยเสริมสมรรถนะสำหรับนักกีฬา
The Science Behind Performance-Enhancing Beverages for Athletes

By:   ผศ.ดร. สุคันธา โอศิริพันธุ์
Assist. Prof. Sukhuntha Osiriphun, Ph.D.
Department of Food Science and Technology
Faculty of Agro-Industry
Chiang Mai University
sukhuntha.o@cmu.ac.th

ผศ. วชิระ จิระรัตนรังษี
Asst.Prof. Wachira Jirarattanarangsri 
Department of Food Science and Technology
Faculty of Agro-Industry
Chiang Mai University
wachira.j@cmu.ac.th

ผศ.ดร. ประสิทธิ์ ปีปทุม
Assoc.Prof. Prasit Peepathum, Ph.D.
Department of Sport Science
Faculty of Physical Education
Srinakharinwirot University
prasitpeepathum@yahoo.com

ผศ.ดร. วิทิต มิตรานันท์
Asst. Prof. Witid Mittranun, Ph.D.
Department of Sport Science
Faculty of Physical Education
Srinakharinwirot University
witid@g.swu.ac.th

Ergogenic Aids: อาหารเสริมสมรรถนะสำหรับโภชนาการนักกีฬา
           ในทางโภชนาการนักกีฬา นักวิทยาศาสตร์การอาหารและนักโภชนาการได้กล่าวถึง อาหารเสริมสมรรถนะที่ได้รับการพิสูจน์แล้ว (Proven Ergogenic Aids) เมื่อนักกีฬาต้องการพลังงานและสารอาหารที่มากกว่าคนทั่วไปเพื่อซ่อมแซมและเสริมสร้างกล้ามเนื้อ เพิ่มไกลโคเจนและรักษาสมดุลของน้ำและอิเล็กโทรไลต์4 คาร์โบไฮเดรตจึงเป็นแหล่งพลังงานหลักที่สำคัญ5 โปรตีนช่วยในการซ่อมแซมกล้ามเนื้อ และไขมันเป็นแหล่งพลังงานสำรอง6 รวมทั้งอิเล็กโทรไลต์ที่มีความสำคัญต่อการรักษาสมดุลเกลือแร่และแร่ธาตุในร่างกาย7

           ทั้งนี้ คณะนักวิจัยจากคณะอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ร่วมกับภาควิชาวิทยาศาสตร์การกีฬา คณะพลศึกษา มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ โดยได้รับทุนจาก สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) คิดค้นผลิตภัณฑ์เครื่องดื่มอิเล็กโทรไลต์เพื่อให้พลังงานนักกีฬาจากโอลิโกแซ็กคาไรด์ข้าวที่ผ่านการรับรองจริยธรรมในมนุษย์จากคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่และมีการทดสอบสมรรถภาพในนักกีฬาจริงว่าเป็นเครื่องดื่มให้พลังงานและเสริมสมรรถนะให้กับนักกีฬา รวมทั้งคณะวิจัยยังได้รับรางวัลเหรียญทองเกียรติยศและคำชมเชยจากคณะกรรมการรางวัลนานาชาติจากเวที “The 50th International Exhibition of Inventions Geneva“ ณ นครเจนีวา สมาพันธรัฐสวิส อีกด้วย

           สำหรับสารอาหารเสริมสมรรถนะอื่นๆ ที่ได้รับการพิสูจน์แล้วว่าเหมาะสำหรับนักกีฬา ได้แก่ สารคาเฟอีน (Caffeine) ที่ช่วยกระตุ้นระบบประสาทส่วนกลาง เพิ่มความตื่นตัว ลดความเหนื่อยล้า และเพิ่มการเผาผลาญไขมัน โดยปริมาณการบริโภคที่เหมาะสมอยู่ที่ 3-6 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม8 สารครีเอทีน (Creatine) ที่ช่วยเพิ่มปริมาณครีเอทีนฟอสเฟตในกล้ามเนื้อและเพิ่มความแข็งแรง โดยปริมาณการบริโภคที่เหมาะสมอยู่ที่ 3-5 กรัมต่อวัน9 สารเบตา-อะลานีน (Beta-Alanine) ช่วยเพิ่มปริมาณคาร์โนซีนในกล้ามเนื้อ ลด และเพิ่มความทนทานในการฝึกซ้อม ปริมาณการบริโภคที่เหมาะสมอยู่ที่ 4-6 กรัมต่อวัน10 ไนเตรต (Nitrate) ช่วยเพิ่มปริมาณไนตริกออกไซด์ในเลือด ขยายหลอดเลือด และเพิ่มประสิทธิภาพในการออกกำลังกาย มักพบในน้ำบีทรูท11 โซเดียมไบคาร์บอเนต (Sodium Bicarbonate) ช่วยลดความเป็นกรดในกล้ามเนื้อ เพิ่มความทนทานและความว่องไว ปริมาณการบริโภคที่เหมาะสมอยู่ที่ 0.2-0.3 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม12

Evidence-Based Ergogenic Supplements for Sports Nutrition
           Sports nutrition experts and dietitians highlight proven ergogenic aids—supplements shown to be effective for athletes with increased nutritional and energy needs. These substances support muscle repair, glycogen replenishment, and electrolyte balance4. Carbohydrates are thus the primary energy source5, while proteins are essential for muscle repair and growth, and fats serve as a secondary energy source6. Moreover, electrolytes are crucial for maintaining mineral and fluid balance in the body7.

           A research team from the Faculty of Agro-Industry, Chiang Mai University, in collaboration with the Department of Sports Science, Faculty of Physical Education, Srinakharinwirot University, and with funding from the National Research Council of Thailand (NRCT), has developed an electrolyte beverage derived from rice oligosaccharides to provide energy for athletes. The product has received ethical approval for human research from the Faculty of Medicine, Chiang Mai University, and has undergone performance testing with actual athletes, confirming its effectiveness as an energy-boosting and performance-enhancing beverage. Notably, the research team was awarded a Gold Medal of Honor and a special commendation by the international judging panel at “The 50th International Exhibition of Inventions Geneva” in Geneva, Switzerland.

           Additional performance-enhancing nutrients supported by research include: caffeine, which stimulates the central nervous system, enhances alertness, reduces fatigue, and boosts fat metabolism (recommended intake: 3–6 mg/kg of body weight)8; creatine, which increases muscle phosphocreatine stores and strength (recommended intake: 3–5 g/day)9; beta-alanine, which raises muscle carnosine levels, improves endurance, and reduces fatigue (recommended intake: 4–6 g/day)10; nitrate, which enhances nitric oxide levels, promotes vasodilation, and improves endurance (commonly found in beetroot juice)11; and sodium bicarbonate, which reduces muscle acidity, increases endurance, and improves agility (recommended intake: 0.2–0.3 g/kg of body weight)12.